Tom Braams, onderwijspsycholoog en dyslexiespecialist, snijdt in een interview met Balans twee belangrijke kwesties aan (Lees het interview onderaan deze pagina).
De eerste kwestie is de stoornisbureaucratie. De vergoede zorg bij dyslexie wordt door protocollen ingesnoerd. Wil een kind recht hebben op vergoede diagnostiek en behandeling, dan moet er sprake zijn van Ernstige Enkelvoudige Dyslexie. Dat betekent dat er geen andere problemen in het spel mogen zijn. En als ze al bestaan moeten ze buiten beeld worden gehouden. Er mag geen diagnostische aandacht aan worden besteed, en ook geen hulp.
Daarmee doe je kinderen tekort, zegt Tom. Je moet als hulpverlener al datgene kunnen bieden wat nodig is om het kind weer aan het leren te krijgen. Grond onder de voeten, voelbare vooruitgang. Het kind moet zich weer goed gaan voelen in de klas en thuis. De huidige regeling staat dat niet toe en dat is slecht.
Ik ben het helemaal met Tom eens en wil er nog wat aan toe voegen. Voor onderzoek en hulp bij dyscalculie is er helemaal geen vergoedingsregeling. Het is verbazend maar waar. Als scholen doorverwijzen, omdat ze aanwijzingen zien voor dyscalculie, vertellen ze er meestal bij dat de ouders de kosten moeten betalen. Sommige ouders kunnen die kosten opbrengen, anderen kunnen het niet. Gelukkig is er af en toe een school die zijn verantwoordelijkheid neemt en geld weet te vinden voor diagnostiek. Maar regel is dat niet. Datzelfde geldt voor de behandeling. Gespecialiseerde hulp bij dyscalculie wordt nergens vergoed. Dat is een misstand.
De tweede kwestie die Tom aansnijdt is die van het dalende niveau van ons onderwijs. Als er niet goed wordt lesgegeven vallen steeds meer kinderen uit de boot. Die krijgen nu misschien de diagnose dyslexie, terwijl ze bij goed onderwijs op de rails hadden kunnen blijven. Tom Braams verwijst naar een groot onderzoek van leesspecialist Kees Vernooy in Enschede. Bij goed leesonderwijs heeft 98% van de leerlingen bij het verlaten van de basisschool minimaal AVI-9 niveau. “Maar dat is nu bijna nergens het geval.”
Voor de zwak lezende leerlingen is deze situatie in het onderwijs een drama. Tom Braams stelt het als volgt.
“Op het moment dat die kinderen goede instructie nodig hebben staan er docenten voor de klas die zelf onvoldoende vaardigheden hebben om die kinderen te helpen. Met het gevolg dat veel kinderen buiten de boot vallen en met een te laag lees- en schrijfniveau naar het voortgezet onderwijs moeten. Ik vind het schadelijk en schandelijk dat er dan wordt gezegd dat het aan het kind ligt.”
Zo is het.
Tom Braams heeft 35 jaar ervaring met de diagnostiek en behandeling van dyslexie. Hij heeft er veel over geschreven, waaronder het recente Handboek Dyslexie. Zie zijn website https://de-onderwijspsycholoog.nl/. Tom en ik hebben samen een boek over de miserabele achteruitgang van het rekenonderwijs samengesteld. Het heet De Gelukkige Rekenklas en is net als de andere boeken van Tom en van mij bij uitgeverij Boom verschenen. https://www.boomtestonderwijs.nl/De-gelukkige-rekenklas
